Hoe (on)werkzaam is mindfulness?

Zelf sta ik altijd weer verbaasd hoe eenvoudig de menselijke geest te beïnvloeden is door onbewezen technieken. Dat die wetenschappelijk onbewezen technieken schijnbaar toch bij enkelen een positief effect lijken te hebben heeft niets te maken met de werkzaamheid van de techniek, maar door het zogenaamde placebo-effect. Want jawel, het placebo-effect is wel degelijk een bewezen wetenschappelijk feit. Het placebo-effect is het gevolg van iemand's verwachtingen.

Op dat bekende en ongrijpbare placebo-effect zijn natuurlijk allerlei kwakzalvers gedoken. Ze noemen zich vrijwel allemaal 'therapeut' want dat is een onbeschermde titel. Iedereen mag zich dus therapeut noemen. Bij dat wat zweverige 'vakgebied' hoort uiteraard ook een eigen verzonnen jargon. Zinnetjes als 'in je eigen kracht staan' horen bij ieder weldenkend mens al  tot wantrouwen te leiden, want wat betekent zo'n zin eigenlijk? Het lijkt alsof iemand gewoon wat willekeurige woorden op een rijtje heeft gezet en er een magische betekenis aan heeft gegeven. 'In je kracht staan' betekent niets.
Mindfulness is ook al zo'n techniek. Sommigen hebben hun eigen goeroe bij de hand om hun activiteiten enige legitimiteit te geven. Dan krijg je zinnetjes als 'x is zich gaan verdiepen in het werk van Jon Kabat-Zinn'. Het betekent vaak dat de betreffende therapeut ooit een boek van die beste man (een van oorsprong moleculair bioloog) doorgebladerd heeft. Meer niet.

Hoe die therapeuten hun vakgebied beschrijven is in de meeste gevallen ook al interessant: Mindfulness is aandacht geven, doelbewust, op het moment zelf, niet oordelend aan dingen zoals ze zijn. U ziet: ook hier zijn maar wat woorden lukraak op een rijtje gezet, want als mindfulness aandacht geven is, dan is het omgekeerde ook waar. Je hebt problemen, je gaat met je beste vriend of vriendin een wijntje drinken en praat samen over je problemen. Samen doe je dus aan mindfulness.

Geen wonder dat de meeste zorgverzekeringen mindfulness niet (meer) willen vergoeden. De Vereniging tegen de Kwakzalverij noemt mindfulness schamper een anagram van Mindless. Fun.

Reacties