Psyllium

Vroeger is de tijd die gisteren begon. Vroeger was ook de tijd dat je gewoon wat minder ging eten en meer ging bewegen als je vond dat je wel wat gewicht kon verliezen. Of wat lijnzaad door je yoghurt deed als je ontlasting lastig bleek.
Dat was vroeger, want tegenwoordig geloven mensen in superfoods en dus ook in de werking van psyllium. Kijk eens online of bij je drogist in de buurt en daar is psyllium te koop voor allerhande kwalen.

Psylium is de naam voor verschillende soorten planten van het geslacht Plantago, een familie die in ons land bekend staat als weegbree (zie bijvoorbeeld hier). De zaden van die weegbree worden gebruikt voor de productie van iets wat men ietwat verhullend mucilage (of slijmstof) noemt. Mucilage betekent niets anders dan 'slijm'. Denk aan het Engelse woord mucus ('slijm'). In die mucilage zit een oplosbare vezel verstopt met de naam heteroxylan, een polysacharide, zoals pectine of zetmeel dat ook zijn. Deze versie is in staat water op te nemen, waardoor die slijmerige massa ontstaat.

Psyllium werd ooit gebruikt als dikmaker in ijs en andere bevroren desserts. De broertjes pectine en agar agar zijn nog steeds in gebruik als plantaardige geleermiddelen en onmisbaar bij het maken van jam en gelei.

Eerst maar even het slechte nieuws: Supplementen met psyllium worden voornamelijk verkocht als hulpmiddel bij gewichtsverlies. Daar is maar bitter weinig wetenschappelijk bewijs voor[1].

Wel werkt psyllium bij zowel obstipatie als diarree. Die werking is voornamelijk gebaseerd op de eigenschap dat het vocht opneemt, terwijl het ook de darmwerking stimuleert.

Gebruik het drie weken of langer en het kan de cholesterolniveaus in je bloed verminderen, al werkt een bord Brinta of havermoutpap overigens net zo goed[2]. Ook zou het de niveaus aan bloedsuikerwaarden wat verminderen bij patiënten met diabetes type 2[3].

Verder blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat het op termijn een bloeddrukverlagend effect heeft bij mensen die last hebben van een te hoge bloeddruk[4].
In de reclames wordt vooral niet de nadruk gelegd op de slijmvorming. Daarom wordt op de etiketten vrijwel altijd vermeld dat het slechts om psylliumvezels gaat. Ook worden vaak hele voorzichtige claims gebruikt omdat de wetenschap nog niet overtuigd is van de werkzaamheid. Denk aan 'Psylliumvezels helpen je buik in balans te houden'.

[1] Rorie Jr., McKeown: Understanding the Physics of Functional Fibers in the Gastrointestinal Tract: An Evidence-Based Approach to Resolving Enduring Misconceptions about Insoluble and Soluble Fiber in Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics – 2016. Zie hier.
[2] Williams: The benefits of breakfast cereal consumption: a systematic review of the evidence base in Advances in Nutrition - 2014
[3] Roger et al: Psyllium fiber improves glycemic control proportional to loss of glycemic control: a meta-analysis of data in euglycemic subjects, patients at risk of type 2 diabetes mellitus, and patients being treated for type 2 diabetes mellitus in American Journal of Clinical Nutrition - 2015
[4] Clark et al: The effect of psyllium supplementation on blood pressure: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials in Korean Journal of Internal Medicine – 2020.

Reacties